Камера Gargamelle [ ]
Шукаються всі перерізи виду
ν
q
→
ν
q
{\displaystyle \ \nu q \to \nu q }
та
ν
¯
q
→
ν
¯
q
{\displaystyle \ \bar{\nu} q \to \bar{\nu}q }
.
Лагранжіан взаємодії, що визначає матричні елементи, має вигляд
L
i
n
t
=
g
c
o
s
(
θ
W
)
(
∑
q
=
u
,
d
(
g
L
q
q
¯
L
γ
λ
q
L
+
g
R
q
q
¯
R
γ
λ
q
R
)
+
1
2
ν
¯
L
γ
λ
ν
L
)
Z
λ
{\displaystyle \ L_{int} = \frac{g}{cos(\theta_{W})}\left( \sum_{q = u, d}(g^{q}_{L}\bar{q}_{L}\gamma^{\lambda}q_{L} + g^{q}_{R}\bar{q}_{R}\gamma^{\lambda}q_{R}) + \frac{1}{2}\bar{\nu}_{L}\gamma^{\lambda}\nu_{L}\right) Z_{\lambda} }
.
За умовою,
E
ν
<<
m
Z
{\displaystyle \ E_{\nu} << m_{Z}}
, тому продольною частиною пропагатора
Z
{\displaystyle \ Z}
-бозона можна знехтувати. При цьому енергія нейтрино значно більша, ніж маси кварків, тому енергії - ультрарелятивістські. Це означає, що хіральність може бути однозначно співставлена спіральності (тут "+" означає спіральність
1
2
{\displaystyle \ \frac{1}{2}}
, а "-" - спіральність
−
1
2
{\displaystyle \ -\frac{1}{2}}
):
1
+
γ
5
2
Ψ
+
=
Ψ
+
,
1
−
γ
5
2
Ψ
+
=
0
,
1
+
γ
5
2
Ψ
+
=
Ψ
+
,
1
+
γ
5
2
Ψ
−
=
0
(
1
)
{\displaystyle \ \frac{1 + \gamma_{5}}{2}\Psi_{+} = \Psi_{+}, \quad \frac{1 - \gamma_{5}}{2}\Psi_{+} = 0, \quad \frac{1 + \gamma_{5}}{2}\Psi_{+} = \Psi_{+}, \quad \frac{1 + \gamma_{5}}{2}\Psi_{-} = 0 \qquad (1)}
.
Тоді у найнижчому порядку амплітуди процесу для нейтрино та антинейтрино будуть рівні (імпульси
k
,
l
{\displaystyle \ k, l}
- початкові імпульси відповідно нейтрино і кварка, а імпульси
p
,
r
{\displaystyle \ p, r}
, відповідно, кінцеві)
M
ν
q
→
ν
q
=
−
(
δ
s
i
n
,
−
)
g
2
g
L
q
2
c
o
s
2
(
θ
W
)
m
z
2
u
¯
L
(
p
)
γ
α
u
L
(
k
)
q
¯
L
(
r
)
γ
α
q
L
(
l
)
−
(
δ
s
i
n
,
+
)
g
2
g
R
q
2
c
o
s
2
(
θ
W
)
m
z
2
u
¯
L
(
p
)
γ
α
u
L
(
k
)
q
¯
R
(
r
)
γ
α
q
R
(
l
)
(
2
)
{\displaystyle \ M_{\nu q \to \nu q} = -(\delta_{s_{in}, -})\frac{g^{2}g_{L}^{q}}{2 cos^{2}(\theta_{W})m_{z}^{2}}\bar{u}_{L}(p)\gamma^{\alpha}u_{L}(k)\bar{q}_{L}(r)\gamma_{\alpha}q_{L}(l) - (\delta_{s_{in}, +})\frac{g^{2}g_{R}^{q}}{2 cos^{2}(\theta_{W})m_{z}^{2}}\bar{u}_{L}(p)\gamma^{\alpha}u_{L}(k)\bar{q}_{R}(r)\gamma_{\alpha}q_{R}(l) \qquad (2)}
,
M
ν
¯
q
→
ν
¯
q
=
−
(
δ
s
i
n
,
−
)
g
2
g
L
q
2
c
o
s
2
(
θ
W
)
m
z
2
v
¯
R
(
p
)
γ
α
v
R
(
k
)
q
¯
L
(
r
)
γ
α
q
L
(
l
)
−
(
δ
s
i
n
,
+
)
g
2
g
R
q
2
c
o
s
2
(
θ
W
)
m
z
2
v
¯
R
(
p
)
γ
α
v
R
(
k
)
q
¯
R
(
r
)
γ
α
q
R
(
l
)
(
3
)
{\displaystyle \ M_{\bar{\nu} q \to \bar{\nu} q} = -(\delta_{s_{in}, -})\frac{g^{2}g_{L}^{q}}{2 cos^{2}(\theta_{W})m_{z}^{2}}\bar{v}_{R}(p)\gamma^{\alpha}v_{R}(k)\bar{q}_{L}(r)\gamma_{\alpha}q_{L}(l) -(\delta_{s_{in}, +})\frac{g^{2}g_{R}^{q}}{2 cos^{2}(\theta_{W})m_{z}^{2}}\bar{v}_{R}(p)\gamma^{\alpha}v_{R}(k)\bar{q}_{R}(r)\gamma_{\alpha}q_{R}(l) \qquad (3)}
,
і тоді у СЦМ сума всіх перерізів для нейтрино буде мати вигляд (для антинейтрино - аналогічно)
σ
t
o
t
a
l
ν
=
∑
q
σ
ν
q
→
ν
q
,
σ
=
1
64
π
2
4
E
2
∫
|
M
¯
|
2
d
Ω
,
|
M
¯
|
2
=
1
2
∑
s
i
n
,
s
o
u
t
|
M
|
2
(
4
)
{\displaystyle \ \sigma^{\nu}_{total} = \sum_{q} \sigma_{\nu q \to \nu q}, \quad \sigma = \frac{1}{64 \pi^{2}4E^{2}}\int |\bar{M}|^{2}d\Omega, \quad |\bar{M}|^{2} = \frac{1}{2}\sum_{s_{in}, s_{out}}|M|^{2} \qquad (4)}
.
Обрахую тепер амплітуди, використавши для цього вирази для спінорних хвиль
u
,
v
{\displaystyle \ u, v }
із фіксованою спіральністю: для ультрарелятивістського ліміту
u
s
(
p
)
=
E
p
(
w
s
s
w
s
)
,
v
s
(
p
)
=
E
p
(
s
w
s
w
s
)
,
w
−
1
=
(
−
s
i
n
(
θ
2
)
c
o
s
(
θ
2
)
e
i
φ
)
,
w
+
1
=
(
c
o
s
(
θ
2
)
s
i
n
(
θ
2
)
e
i
φ
)
{\displaystyle \ u_{s}(\mathbf p) = \sqrt{E_{\mathbf p}}\begin{pmatrix} w^{s} \\ sw^{s}\end{pmatrix}, \quad v_{s}(\mathbf p) = \sqrt{E_{\mathbf p}}\begin{pmatrix} sw^{s} \\ w^{s}\end{pmatrix}, \quad w^{-1} = \begin{pmatrix} -sin\left(\frac{\theta}{2}\right) \\ cos\left(\frac{\theta}{2}\right)e^{i\varphi}\end{pmatrix}, \quad w^{+1} = \begin{pmatrix} cos\left(\frac{\theta}{2}\right) \\ sin\left(\frac{\theta}{2}\right)e^{i\varphi } \end{pmatrix}}
.
Якщо у СЦМ розглядається процес
1
,
2
→
3
,
4
{\displaystyle \ 1, 2 \to 3, 4}
, то якщо функція частинки 1 залежить від
θ
,
φ
{\displaystyle \ \theta , \varphi }
, то функція частинки 2 - від
π
−
θ
,
π
+
φ
{\displaystyle \ \pi - \theta , \pi + \varphi }
. Можна також шляхом повороту системи координат розташувати імпульс частинки 1 у площині із
φ
=
0
{\displaystyle \ \varphi = 0}
. Відповідно, враховуючи
(
1
)
{\displaystyle \ (1)}
, можна ототожнити
Ψ
L
=
Ψ
−
,
Ψ
R
=
Ψ
+
{\displaystyle \ \Psi_{L} = \Psi_{-}, \Psi_{R} = \Psi_{+}}
, тому вирази для спінорних хвиль із виразу
(
3
)
{\displaystyle \ (3)}
набудуть вигляду
u
L
(
k
)
=
E
(
0
1
0
−
1
)
,
u
L
(
l
)
=
E
(
−
1
0
1
0
)
,
q
L
(
p
)
=
E
(
−
s
i
n
(
θ
2
)
c
o
s
(
θ
2
)
s
i
n
(
θ
2
)
−
c
o
s
(
θ
2
)
)
,
q
L
(
r
)
=
E
(
−
c
o
s
(
θ
2
)
−
s
i
n
(
θ
2
)
c
o
s
(
θ
2
)
s
i
n
(
θ
2
)
)
{\displaystyle \ u_{L}(k) = \sqrt{E}\begin{pmatrix} 0 \\ 1 \\ 0 \\ -1 \end{pmatrix}, \quad u_{L}(l) = \sqrt{E}\begin{pmatrix} -1 \\ 0 \\ 1 \\ 0\end{pmatrix}, \quad q_{L}(p) = \sqrt{E}\begin{pmatrix} -sin\left(\frac{\theta}{2}\right) \\ cos\left(\frac{\theta}{2}\right) \\ sin\left(\frac{\theta}{2}\right) \\ -cos\left(\frac{\theta}{2}\right)\end{pmatrix}, \quad q_{L}(r) = \sqrt{E}\begin{pmatrix} -cos\left(\frac{\theta}{2}\right) \\ -sin\left(\frac{\theta}{2}\right) \\ cos\left(\frac{\theta}{2}\right) \\ sin\left(\frac{\theta}{2}\right)\end{pmatrix}}
,
q
R
(
l
)
=
E
(
0
−
1
0
−
1
)
,
q
R
(
r
)
=
E
(
−
s
i
n
(
θ
2
)
c
o
s
(
θ
2
)
s
i
n
(
θ
2
)
−
c
o
s
(
θ
2
)
)
,
v
R
(
k
)
=
E
(
1
0
1
0
)
,
v
R
(
p
)
=
E
(
c
o
s
(
θ
2
)
s
i
n
(
θ
2
)
c
o
s
(
θ
2
)
s
i
n
(
θ
2
)
)
{\displaystyle \ q_{R}(l) = \sqrt{E}\begin{pmatrix} 0 \\ -1 \\ 0 \\ -1\end{pmatrix}, \quad q_{R}(r) = \sqrt{E}\begin{pmatrix} -sin\left(\frac{\theta}{2}\right) \\ cos\left(\frac{\theta}{2}\right) \\ sin\left(\frac{\theta}{2}\right) \\ -cos\left(\frac{\theta}{2}\right)\end{pmatrix}, \quad v_{R}(k) = \sqrt{E}\begin{pmatrix} 1 \\ 0 \\ 1 \\ 0 \end{pmatrix}, \quad v_{R}(p) = \sqrt{E}\begin{pmatrix} cos\left(\frac{\theta}{2}\right) \\ sin\left(\frac{\theta}{2}\right) \\ cos\left(\frac{\theta}{2}\right) \\ sin\left(\frac{\theta}{2}\right)\end{pmatrix}}
.
Окрім того, знадобиться вираз для добутків виду
Ψ
¯
γ
μ
φ
{\displaystyle \ \bar{\Psi} \gamma^{\mu} \varphi }
: всі наведені вище спінори - дійсні, тому
Ψ
¯
γ
0
φ
=
∑
i
Ψ
i
φ
i
,
Ψ
¯
γ
1
φ
=
Ψ
1
φ
4
+
Ψ
2
φ
3
+
Ψ
3
φ
2
+
Ψ
4
φ
1
,
Ψ
¯
γ
2
φ
=
−
i
(
Ψ
1
φ
4
−
Ψ
2
φ
3
+
Ψ
3
φ
2
−
Ψ
4
φ
1
)
,
Ψ
¯
γ
3
φ
=
Ψ
1
φ
3
−
Ψ
2
φ
4
+
Ψ
3
φ
1
−
Ψ
4
φ
2
{\displaystyle \ \bar{\Psi}\gamma^{0}\varphi = \sum_{i} \Psi_{i}\varphi_{i}, \quad \bar{\Psi}\gamma^{1}\varphi = \Psi_{1}\varphi_{4} + \Psi_{2}\varphi_{3} + \Psi_{3}\varphi_{2} + \Psi_{4}\varphi_{1}, \quad \bar{\Psi}\gamma^{2}\varphi = -i(\Psi_{1}\varphi_{4} - \Psi_{2}\varphi_{3} + \Psi_{3}\varphi_{2} - \Psi_{4}\varphi_{1}), \quad \bar{\Psi}\gamma^{3}\varphi = \Psi_{1}\varphi_{3} - \Psi_{2}\varphi_{4} + \Psi_{3}\varphi_{1} - \Psi_{4}\varphi_{2}}
.
Тому добутки у
(
2
)
,
(
3
)
{\displaystyle \ (2), (3)}
мають вигляд (тут
c
=
c
o
s
(
θ
2
)
,
s
=
s
i
n
(
θ
2
)
{\displaystyle \ c = cos\left(\frac{\theta}{2} \right), s = sin\left( \frac{\theta}{2}\right)}
)
u
¯
L
(
p
)
γ
α
u
L
(
k
)
=
2
E
(
c
,
s
,
−
i
s
,
c
)
α
,
u
¯
L
(
r
)
γ
β
u
L
(
l
)
=
2
E
(
c
,
−
s
,
−
i
s
,
−
c
)
β
,
u
¯
R
(
r
)
γ
ν
u
R
(
l
)
=
2
E
(
c
,
s
,
−
i
s
,
−
c
)
ν
{\displaystyle \ \bar{u}_{L}(p)\gamma^{\alpha}u_{L}(k) = 2E (c, s, -is, c)^{\alpha}, \quad \bar{u}_{L}(r)\gamma^{\beta}u_{L}(l) = 2E(c, -s, -is, -c)^{\beta}, \quad \bar{u}_{R}(r)\gamma^{\nu}u_{R}(l) = 2E(c, s, -is, -c)^{\nu}}
,
v
¯
R
(
p
)
γ
α
v
R
(
k
)
=
2
E
(
c
,
s
,
i
s
,
c
)
α
{\displaystyle \ \bar{v}_{R}(p)\gamma^{\alpha}v_{R}(k) = 2E (c, s, is, c)^{\alpha}}
.
Нарешті, амплітуди переходу можна записати як
M
ν
q
→
ν
q
=
−
(
δ
s
i
n
,
−
)
4
g
2
E
2
g
L
q
c
o
s
2
(
θ
W
)
m
Z
2
−
(
δ
s
i
n
,
+
)
4
g
2
g
R
q
E
2
c
o
s
2
(
θ
2
)
c
o
s
2
(
θ
W
)
m
Z
2
(
5
)
{\displaystyle \ M_{\nu q \to \nu q} = -(\delta_{s_{in}, -})\frac{4g^{2}E^{2}g_{L}^{q}}{cos^{2}(\theta_{W}) m_{Z}^{2}} - (\delta_{s_{in}, +})\frac{4g^{2}g_{R}^{q}E^{2}cos^{2}\left( \frac{\theta}{2}\right)}{cos^{2}(\theta_{W})m_{Z}^{2}} \qquad (5)}
,
M
ν
¯
q
→
ν
¯
q
=
−
(
δ
s
i
n
,
−
)
4
g
2
E
2
g
L
q
c
o
s
2
(
θ
2
)
c
o
s
2
(
θ
W
)
m
Z
2
−
(
δ
s
i
n
,
+
)
4
g
2
g
R
q
E
2
c
o
s
2
(
θ
W
)
m
Z
2
(
6
)
{\displaystyle \ M_{\bar{\nu} q \to \bar{\nu} q} = -(\delta_{s_{in}, -})\frac{4g^{2}E^{2}g_{L}^{q}cos^{2}\left( \frac{\theta}{2}\right)}{cos^{2}(\theta_{W}) m_{Z}^{2}} - (\delta_{s_{in}, +})\frac{4g^{2}g_{R}^{q}E^{2}}{cos^{2}(\theta_{W})m_{Z}^{2}} \qquad (6)}
.
Використовуючи
(
4
)
−
(
6
)
{\displaystyle \ (4)-(6)}
, для перерізів можна отримати вирази
σ
t
o
t
a
l
ν
=
∑
q
E
2
g
4
8
π
m
Z
4
c
o
s
4
(
θ
W
)
(
(
g
L
q
)
2
+
1
3
(
g
R
q
)
2
)
,
σ
t
o
t
a
l
ν
¯
=
∑
q
E
2
g
4
8
π
m
Z
4
c
o
s
4
(
θ
W
)
(
1
3
(
g
L
q
)
2
+
(
g
R
q
)
2
)
{\displaystyle \ \sigma^{\nu}_{total} = \sum_{q}\frac{E^{2}g^{4}}{8 \pi m_{Z}^{4}cos^{4}(\theta_{W})}\left( (g_{L}^{q})^{2} + \frac{1}{3}(g_{R}^{q})^{2}\right), \quad \sigma^{\bar{\nu}}_{total} = \sum_{q}\frac{E^{2}g^{4}}{8 \pi m_{Z}^{4}cos^{4}(\theta_{W})}\left( \frac{1}{3}(g_{L}^{q})^{2} + (g_{R}^{q})^{2}\right)}
.
PDE [ ]
Рівняння:
[
∇
×
[
∇
×
B
(
x
)
]
]
=
−
σ
f
(
t
)
′
f
(
t
)
B
(
x
)
+
A
k
0
B
0
(
(
B
0
⋅
E
(
x
)
)
−
1
f
(
t
)
(
B
0
⋅
E
(
x
)
)
)
−
A
[
B
0
×
(
∇
(
B
0
⋅
E
(
x
)
)
−
1
f
(
t
)
∇
(
B
0
⋅
E
(
x
)
)
)
]
+
μ
5
(
0
)
[
∇
×
B
(
x
)
]
{\displaystyle \ [\nabla \times [\nabla \times \mathbf B(\mathbf x)]] = -\sigma \frac{f(t)'}{f(t)}\mathbf B(\mathbf x) + Ak_{0}\mathbf B_{0} \left( (\mathbf B_{0} \cdot \mathbf E(\mathbf x) ) - \frac{1}{f(t)}(\mathbf B_{0} \cdot \mathbf E(\mathbf x) )\right) - A\left[\mathbf B_{0} \times \left( \nabla (\mathbf B_{0} \cdot \mathbf E(\mathbf x)) - \frac{1}{f(t)}\nabla (\mathbf B_{0} \cdot \mathbf E(\mathbf x))\right)\right] + \mu_{5}^{(0)}[\nabla \times \mathbf B(\mathbf x)]}
.
Окрім того,
[
∇
×
E
]
=
−
∂
B
(
x
,
t
)
∂
t
,
[
∇
×
B
0
]
=
k
0
B
0
{\displaystyle \ [\nabla \times \mathbf E ] = -\frac{\partial \mathbf B (x ,t)}{\partial t}, \quad [\nabla \times \mathbf B_{0}] = k_{0}\mathbf B_{0}}
Перший варіант [ ]
Щоб позбавитися часової залежності у рівнянні, будемо вимагати виконання наступних умов:
f
′
(
t
)
f
(
t
)
=
c
o
n
s
t
,
B
0
k
0
(
B
0
⋅
E
)
−
[
B
0
×
∇
(
B
0
⋅
E
(
x
)
)
]
=
0
{\displaystyle \ \frac{f'(t)}{f(t)} = const, \quad \mathbf B_{0}k_{0} (\mathbf B_{0} \cdot \mathbf E ) - [\mathbf B_{0} \times \nabla (\mathbf B_{0} \cdot \mathbf E(\mathbf x))] = 0}
.
Нехай
B
0
=
B
(
c
o
s
(
k
z
)
,
s
i
n
(
k
z
)
,
0
)
=
(
B
0
x
,
B
0
y
,
0
)
{\displaystyle \ \mathbf B_{0} = B (cos(kz), sin(kz), 0) = (B_{0x}, B_{0y}, 0)}
.
Звідси маємо систему
B
0
x
k
0
(
B
0
x
E
x
+
B
0
y
E
y
)
−
B
0
y
(
−
k
0
B
0
y
E
x
+
k
0
B
0
x
E
y
+
B
0
x
E
x
,
z
+
B
0
y
E
y
,
z
)
=
0
{\displaystyle \ B_{0x}k_{0}(B_{0x}E_{x} + B_{0y}E_{y}) - B_{0y}(-k_{0}B_{0y}E_{x} + k_{0}B_{0x}E_{y} + B_{0x}E_{x, z} + B_{0y}E_{y, z}) = 0}
,
B
0
y
k
0
(
B
0
x
E
x
+
B
0
y
E
y
)
+
B
0
x
(
−
k
0
B
0
y
E
x
+
k
0
B
0
x
E
y
+
B
0
x
E
x
,
z
+
B
0
y
E
y
,
z
)
=
0
{\displaystyle \ B_{0y}k_{0}(B_{0x}E_{x} + B_{0y}E_{y}) + B_{0x}(-k_{0}B_{0y}E_{x} + k_{0}B_{0x}E_{y} + B_{0x}E_{x, z} + B_{0y}E_{y, z}) = 0}
,
B
0
x
(
B
0
x
E
x
,
y
+
B
0
y
E
y
,
y
)
−
B
0
y
(
B
0
x
E
x
,
x
+
B
0
,
y
E
x
,
y
)
=
0
{\displaystyle \ B_{0x}(B_{0x}E_{x, y} + B_{0y}E_{y, y}) - B_{0y}(B_{0x}E_{x, x} + B_{0, y}E_{x, y}) = 0}
.
Умовою виконання перших двох рівнянь є рівності
B
0
x
E
x
+
B
0
y
E
y
=
0
,
−
k
0
B
0
y
E
x
+
k
0
B
0
x
E
y
+
B
0
x
E
x
,
z
+
B
0
y
E
y
,
z
=
0
{\displaystyle \ B_{0x}E_{x} + B_{0y}E_{y} = 0 ,\quad -k_{0}B_{0y}E_{x} + k_{0}B_{0x}E_{y} + B_{0x}E_{x, z} + B_{0y}E_{y, z} = 0}
.
Виразивши із першої рівності
E
x
{\displaystyle \ E_{x}}
і підставивши у другу, нескладно переконатися, що ці рівності задовольняються тотожньо.
Перевіримо, чи є така умова сумісною із рівнянням на ротор
E
{\displaystyle \ \mathbf E}
:
(
∂
y
E
z
,
−
∂
x
E
z
,
0
)
=
−
∂
t
(
B
x
,
B
y
,
B
z
)
⇒
B
z
=
0
{\displaystyle \ (\partial_{y}E_{z}, - \partial_{x}E_{z} , 0) = -\partial_{t}(B_{x}, B_{y}, B_{z}) \Rightarrow B_{z} = 0}
.
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }
{\displaystyle \ }